Book Review: Η ΖΩΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΤΖΑΜΙ ΠΕΡΝΑ, της ΜΑΡΙΑΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Εκδόσεις ΛΕΜΒΟΣ

 Διηγήματα που αγγίζουν την ψυχή

(της Μαριάννας Φλέσσα)

Η πρώτη επίσημη συγγραφική απόπειρα της κας Μαρίας Παπαδοπούλου είναι η συλλογή διηγημάτων «Η ζωή από το τζάμι περνά». Πρόκειται για 16 μικρής έκτασης διηγήματα από τα οποία κάποια είναι μόλις δύο σελίδες, λιγότερες από 400-500 λέξεις. Έχω πολλές φορές εκφράσει την αγάπη μου για τις σύντομες φόρμες συγγραφής. Σ’ αυτές ο/η συγγραφέας καλείται να αποδείξει την ικανότητά του να πει μια ολοκληρωμένη ιστορία σε περιορισμένη έκταση και ταυτόχρονα να καταφέρει να ισορροπήσει την πλοκή της χωρίς νοηματικά κενά και χωρίς την αίσθηση του μισοτελειωμένου και του πρόχειρου. 

Το όμορφο εξώφυλλο του βιβλίου αφαιρετικά παραπέμπει σε μία γυναίκα που κοιτάζει κάτι έξω από το παράθυρο. Παρακολουθεί τις ζωές των άλλων; Αναπολεί; Είναι το παράθυρο αυτό το όριο της φυλακής της; Το τζάμι μας αφήνει να δούμε και προς τα μέσα και προς τα έξω. Όλοι οι παραπάνω συμβολισμοί θεωρώ ότι προετοιμάζουν τον αναγνώστη για το περιεχόμενο της συλλογής. Η συγγραφέας αντλεί την έμπνευσή της από τους απλούς καθημερινούς ανθρώπους που δραστηριοποιούνται γύρω μας. Άνθρωποι που ζουν στο διπλανό διαμέρισμα, οι συγγενείς μας, οι φίλοι μας. Οι ιστορίες της ζωής τους γίνονται το κεντρικό σημείο του κάθε διηγήματος. Η δυστυχία τους, η ευτυχία τους, η αστοχία τους ή επιτυχία τους να σχεδιάσουν μια ευτυχισμένη ζωή, οι άνθρωποι που τους αδίκησαν αλλά και τους ευεργέτησαν. Ανάμεσά τους και παράξενοι τύποι, που για λίγο βρέθηκαν να αφήνουν στην άκρη τη μοναξιά τους και δειλά δειλά τόλμησαν να πατήσουν το πόδι τους στην κοινωνία των πολλών και των δημοφιλών. Μέσα σε μόλις 16 διηγήματα συναντάμε μια μεγάλη ποικιλία ανθρώπινων χαρακτήρων που είναι αναγνωρίσιμοι και ίσως ταυτιζόμαστε με κάποιου…

Οι ήρωες της Παπαδοπούλου λυγίζουν από τις συνθήκες της ζωής τους. Ψυχές που προσπαθούν να βρουν τη φωνή τους μέσα στον ίδιο τους τον κοινωνικό περίγυρο. Άλλοτε βρίσκουν το θάρρος να επαναστατήσουν και να σπάσουν τα δεσμά τους, άλλοτε δειλιάζουν και υποχωρούν. Διάβασα ξανά και ξανά τη συλλογή προσπαθώντας να καταλάβω ποιο είναι το κοινό σημείο τους. Ποιος είναι ο συνδετικός κρίκος των ιστοριών και των πρωταγωνιστών τους και νομίζω ότι το βρήκα. Είναι η ελπίδα που έχουν και διατηρούν ότι θα καταφέρουν να υπερνικήσουν τα καθημερινά εμπόδια που τους θέτουν, τις περισσότερες φορές, οι κοντινοί τους άνθρωποι, οι οικογένειά τους, οι αγαπημένοι τους, αυτοί που ερωτεύτηκαν αλλά και κάποια τυχαία γεγονότα της ζωής. Προσπαθούν, μάχονται αλλά και υποχωρούν, παραιτούνται αρκετές φορές.  Όπως ακριβώς κάνουμε όλοι μας. Είναι απολύτως ρεαλιστικοί. Σε κάθε ιστορία σημείωνα ένα πλην ή ένα συν ανάλογα με το αν στο τέλος ο κεντρικός ήρωας κατάφερε να τα υπερπηδήσει, κατά τη γνώμη μου, τα εμπόδια που προανέφερα. Το αποτέλεσμα δεν έχει σημασία γιατί στη ζωή δεν έχουν σημασία τέτοιου είδους σκορ. Μας αρκεί η ελπίδα.

Το «Η ζωή από το τζάμι περνά» είναι ένα σύντομο ανάγνωσμα. Θα σας τραβήξει την προσοχή από το πρώτο πρώτο διήγημα και θα σας καθηλώσει ως το τελευταίο. Χρησιμοποιεί σωστή γλώσσα, λιτή, χωρίς λογοτεχνικές κορώνες. Το κάθε ένα από τα κείμενα έχει το δικό του τρόπο αφήγησης και η συγγραφέας δοκιμάζει και επιτυγχάνει εναλλαγές που μαρτυρούν ότι έχει μελετήσει και προσχεδιάσει τον τρόπο που θα διηγηθεί το κάθε ένα. Είναι καλογραμμένα και με συνάφεια μεταξύ τους. Μιλάει για το τώρα, για το σήμερα χωρίς υπερβολές.

Τα πιο αγαπημένα μου είναι το «Να προσέχεις τη μικρή» και το «Δυστυχώς απολύεσαι». Μου άρεσαν για διαφορετικούς λόγους το κάθε ένα. Το πρώτο γιατί είναι σπαρακτικό, συγκινητικό, καθηλωτικό, μια ωδή για την αξία της ανθρώπινης ζωής και της μητρικής αγάπης. Το συναίσθημα που απελευθερώνουν οι λέξεις είναι ισχυρό και αναμοχλεύει δυσπρόσιτες γωνίες της ψυχής. Το δεύτερο γιατί, παρά τη σοβαρότητα του θέματος, όπως μαρτυρά και ο τίτλος, περιέχει μία μικρή ανατροπή που αλλάζει τα δεδομένα και με έκανε να γελάσω αναγνωρίζοντας άτομα που έχω συναντήσει.

Με το χέρι στην καρδιά, θα πρότεινα, με χαρά, να διαβάσει κάποιος το «Η ζωή από το τζάμι περνά». Είναι εκπληκτικό το πώς μπαίνεις κάθε φορά στη θέση του ενός ή του άλλου ήρωα, βλέπεις συνεχώς τα γεγονότα μέσα από μια διαφορετική οπτική αλλά πάντα υπάρχει μια κοινή συνισταμένη, η ελπίδα για να αλλάξει κάτι, η προσπάθεια των ηρώων να δημιουργήσουν τις καλύτερες προϋποθέσεις για να αγγίξουν την ευτυχία. Είναι μια καλοδουλεμένη συλλογή που θα προβληματίσει τον αναγνώστη για τη δική του ζωή και για το κατά πόσο είναι ευχαριστημένος ή όχι από αυτή. Ως αποτέλεσμα θεωρώ ότι θα αναρωτηθεί μέχρι ποιο σημείο είναι ικανός να φτάσει για να την αλλάξει άρδην. Το συστήνω ανεπιφύλακτα. Καλή Ανάγνωση.

Διάβασε περισσότερα ή αγόρασε το βιβλίο εδώ!