Book Review: ΘΡΥΛΙΚΗ ΖΩΗ, ΠΕΖΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ, του ALEJANDRO MARTINEZ GALLO, από εκδόσεις ANGELUS NOVUS

(Της Γιώτας Βασιλείου)

Ο Αλεχάντρο Μ. Γκάγιο, εκτός από συγγραφές του περίφημου neo-polar αστυνομικού μυθιστορήματος «Θρυλική ζωή, πεζός θάνατος», είναι και παρασημοφορημένος διοικητής της αστυνομίας της πόλης Jijon, στην Ισπανία. Είναι πολυγραφότατος και μάλιστα, το πρώτο του μυθιστόρημα «Asesinato de un trotskista», βρέθηκε μεταξύ των τριών επικρατέστερων, για το διεθνές βραβείο Umbriel. Το «Θρυλική ζωή, πεζός θάνατος» είναι το πρώτο βιβλίο του που εκδίδεται στην χώρα μας κι ειλικρινά ελπίζω, όχι το τελευταίο!

«ΓΑΜΩ ΤΗΝ ΑΤΥΧΙΑ ΜΟΥ! Μία συνέντευξη για την βελτίωση της εικόνας του Σώματος, είπε ο παρλαπίπας ο αρχηγός». Όταν ένα βιβλίο ξεκινάει με τέτοιο θράσος, σε υποψιάζει ότι κάτι καλό ακολουθεί. Η ιστορία του Γκάγιο διαρκεί όσο μια μεταμεσονύκτια ραδιοφωνική εκπομπή, Παρασκευή βράδυ. Όλη τη νύχτα δηλαδή. Ο ήρωάς μας, φέροντας  το γελοίο όνομα Γοργόνιο Γιανέθα, διατάσσεται από τον ανώτερό του, να παρουσιάσει μια ωραιοποιημένη εικόνα της αστυνομίας, στους ακροατές μιας ραδιοφωνικής εκπομπής. Ανάμεσα λοιπόν σε απολαυστικές μπουκιές τυριού από την Θαμόρα και πικάντικο χαμόν από το Γκιχουέλο και με τη γλώσσα να «λύνεται» από το εξαίσιο κρασί της Ριόχα, ο Γοργόνιο μας μεταφέρει πίσω στο 1972, την περίοδο όπου το Φρανκικό καθεστώς προσπαθεί να διορθώσει την εικόνα του προς τα έξω, επιτρέποντας σε Ισπανούς εξόριστους να επαναπατριστούν. Έχοντας μπει, κυριολεκτικά από σπόντα στην αστυνομία, την πρώτη του κιόλας μέρα υπηρεσίας, στην επαρχία του Καστεγιόν (κάτι σαν την Άνω Ραχούλα τη δική μας…), ο υπαρχιφύλακας Γιανέθα δέχεται την εντολή να πάει να καταγράψει ένα θανατηφόρο αυτοκινητικό δυστύχημα. Εύκολη δουλειά και γρήγορη. Ότι πρέπει για ένα… στραβάδι σαν το Γοργόνιο. Έλα όμως που αλλιώς τα σχεδίαζαν οι ανώτεροί του κι αλλιώς τους τα έφερε, αφού ο Γοργόνιο έφυγε για ένα τροχαίο και γύρισε με ένα έγκλημα! Δεν θα πάω παρακάτω στην υπόθεση του έργου, γιατί σε ένα τόσο ολιγοσέλιδο βιβλίο, οτιδήποτε περισσότερο πω, μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναντίων μου. ;-)

ΓΑΜΩ ΤΗΝ ΑΤΥΧΙΑ ΜΟΥ! Μία συνέντευξη για την βελτίωση της εικόνας του Σώματος,  είπε ο παρλαπίπας ο αρχηγός. […]

Η αλήθεια είναι ότι είμαι ενθουσιασμένη με αυτό το βιβλιαράκι. Το σκέφτομαι συνέχεια, παρόλο που έχουν περάσει κοντά 15 ημέρες από τότε που το διάβασα. Είναι ακριβώς το στυλ και το ύφος που λατρεύω. Πρόκειται για μια αντιφασιστική νουβέλα, μια απολαυστική μίξη από μυστήριο, αστυνομική έρευνα, ενδιαφέροντες και πολυδιάστατους χαρακτήρες, σαρκαστικούς και στακάτους διαλόγους και έξυπνο κι ενίοτε βιτριολικό χιούμορ. Αφηγείται την ιστορία του με γλαφυρότητα και σε πρώτο πρόσωπο, μέσα από σύντομες παραγράφους και κοντά κεφάλαια. Περιγράφει έντεχνα τις πρακτικές που ακολουθούσε η αστυνομία και μας δίνει μια μόνο ιδέα αλλά πολύ περιεκτική, από τα βασανιστήρια «υπόπτων» από την Κοινωνική Υπηρεσία -τίτλος/καμουφλάζ για τους ακόλουθους της χούντας του Φράνκο. Μια κατά μέτωπο κριτική της ισπανικής Αστυνομίας. Πόσο σπάνια συναντάμε κάτι τέτοιο; «Σήμερα, αυτό που προέχει είναι η υποκρισία. Ζούμε σε μια εποχή και σε μια πραγματικότητα όπου η υποκρισία κυριαρχεί στη ζωή μας», γράφει σε κάποιο σημείο και σκέφτομαι πόσο επίκαιρο εξακολουθεί κι ακούγεται αυτό. 

[…] Σήμερα, αυτό που προέχει είναι η υποκρισία. Ζούμε σε μια εποχή και σε μια πραγματικότητα όπου η υποκρισία κυριαρχεί στη ζωή μας […]

Όπως έχουμε συναντήσει και στο παρελθόν, σε ανάλογα μυθιστορήματα, έτσι κι εδώ γίνεται αναφορά στο κυνήγι των Ισπανών Κομμουνιστών και των αντιεξουσιαστών και την εθελοντική τους εξορία, στη γείτονα χώρα, Γαλλία. Έχουμε δηλαδή για μιαν ακόμη φορά, την σύμπραξη Γαλλίας-Ισπανίας, τονίζοντας τη σχέση των δυο Λαών, σε περιόδους πολέμου ή αντίστασης, όπως η Επανάσταση στην Ισπανία και η Γαλλική Αντίσταση του Β.Π.Π. Με λιτό και σεμνό λόγο, ο Γκάγιο κάνει τις αναφορές του στα γεγονότα και τα πρόσωπα, περιγράφοντας τα πολιτικοκοινωνικά παρασκήνια. Δείχνει το δέοντα σεβασμό στην ιστορική μνήμη. 

Κάτι που λάτρεψα μεταξύ άλλων, είναι το πώς εναλλάσσει o συγγραφέας την χρονική τοποθέτηση. Από την αφήγηση των ιστορικών γεγονότων και των περιπετειών του Γοργόνιο, στο σήμερα και στη ραδιοφωνική εκπομπή με τίτλο “Black Friday Night”.  Εκπληκτική η εικονοπλαστική δυνότητα και το ταλέντο του Γκάγιο.  Σα να παρακολουθείς νουάρ ταινία στον κινηματογράφο. Η αναφορά στα τραγούδια που παίζει ενδιάμεσα ο σταθμός... Τα λάτρεψα. Έφτιαξα play list με αυτά και την ακούω συχνά έκτοτε. Και με δεδομένο ότι ο ίδιος ήταν ο διοικητής της αστυνομίας του Χιχόν (έχει συνταξιοδοτηθεί πλέον), θεωρώ ότι τα γραφόμενά του έχουν πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα, αφενός γιατί γνωρίζει εκ των έσω την μεθοδολογία και τις πρακτικές της ισπανικής αστυνομίας, τότε και σήμερα κι αφετέρου γιατί δε μασάει τα λόγια του και δε φοβάται να προβεί σε αποκαλύψεις. Το δικό του το κρασί, ο Γκάγιο δεν λέει να το νερώσει! 

Κάπου εδώ θα κλείσω την άποψή μου. Όχι όμως χωρίς να πω ότι ο Αλεχάνδρο Μαρτίνεθ Γκάγιο και ο ήρωάς του, ο υπαρχιφύλακας Γοργόνιο Γιανέθα ήταν μια αποκάλυψη για μένα. Στις μόλις 200 σελίδες της νουβέλας κατάφεραν να τα πουν όλα και να με συναρπάσουν. Τους αγαπώ πολύ και τους δύο. Είμαι σίγουρη πως οι λάτρεις της neo-polar σχολής θα το εκτιμήσετε δεόντος, εξ ού και σας το προτείνω χωρίς δεύτερη σκέψη!

Καλή ανάγνωση!

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα ή να αγοράσετε το βιβλίο εδώ.