BOOK REVIEW: Ο ΚΛΕΦΤΗΣ ΤΩΝ ΠΟΔΗΛΑΤΩΝ, ΤΟΥ LUIGI BARTOLINI, ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ

(Της Γιώτας Βασιλείου)

Ο κλέφτης των ποδηλάτων είναι ένα μικρό διαμαντάκι. Ένα αφήγημα που στις 192 σελίδες του ρίχνει μια ενδελεχή ματιά στην μεταπολεμική Ρώμη, που με κόπο παλεύει να βγει από τα συντρίμμια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Πρόκειται για ένα βιβλίο νουάρ, με έντονο το στυφό άρωμα και το σέπια χρώμα της εποχής που εκτυλίσσεται η ιστορία.

Αν και το βιβλίο εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1946, παραμένει ακόμη και σήμερα επίκαιρο και μάλιστα σε πολλά του σημεία θυμίζει την Ελλάδα του 2018, με εικόνες όπως τις ουρές στα συσσίτια των φιλανθρωπικών οργανώσεων και της εκκλησίας και τους αστέγους να ψάχνουν στα σκουπίδια για μια μπουκιά φαΐ, να συγκλονίζουν. Η ιστορία του Κλέφτη των Ποδηλάτων ενέπνευσε και το σενάριο για την ομώνυμη ταινία (Ladri di bicicletti) το 1948, σε σκηνοθεσία του Βιτόριο Ντε Σίκα.

Η κλοπή του ποδηλάτου του ήρωα της ιστορίας, δίνει αφορμή για ένα υπέροχο road trip στην Ρώμη του 1944. Ένας φτωχός καλλιτέχνης χάνει από τα χέρια επιτήδειων, το ποδήλατό του. Κι ενώ κάθε άλλος άνθρωπος, απλά θα δεχόταν το γεγονός, ο ήρωάς μας δεν το βάζει κάτω και εξαπολύει «ανθρωποκυνηγητό» προκειμένου να βρει τον/τους κλέφτες και κατά συνέπεια το ποδήλατό του. Χρησιμοποιώντας ένα δεύτερο ποδήλατο που διαθέτει, υποδεέστερο του πρώτου, ο φτωχοδιάβολος της ιστορίας μας, περιδιαβαίνει κάθε μέρα τους δρόμους και τα καντούνια της Αιώνιας Πόλης, προκειμένου να εντοπίσει το αντικείμενο του πόθου του. Στην μικρή αυτή Οδύσσεια, έρχεται αντιμέτωπος με τον μικρόκοσμο των κλεφτών και των απατεώνων. Ο συγγραφέας ξεδιπλώνει με μαεστρία το γαϊτανάκι της κουλτούρας που υποβόσκει στα περιθώρια της μεταπολεμικής ρωμαϊκής κοινωνίας.

Παράλληλα με τα κοινωνικά δρόμενα, παρακολουθούμε και τις εξελίξεις στην πολιτική

σκηνή της εποχής. Κι ενώ η Ρώμη ολόκληρη παλεύει με νύχια και με δόντια να αποτινάξει από πάνω της τον φασισμό, οι παλαιοί και πλέον κρυφοί φασίστες εξαπολύουν τα πυρά και τις κατηγόριες τους, σε άτομα αθώα και άσχετα με τον οχετό του φασισμού.

Όλη η ιστορία είναι δοσμένη αφηγηματικά. Διάλογο δεν συναντάμε πουθενά. Ακόμα κι οι κουβέντες του ήρωά μας με τους κλέφτες και τους κλεφταποδόχους και τους λοιπούς συνδαιτημόνες του κλάδου των μικροαπατεώνων, είναι δοσμένοι ως κομμάτι της αφήγησης του ιδίου. Μάλιστα, τώρα που γράφω την άποψή μου συνειδητοποίησα το εξής: Δεν γνωρίζουμε καν το όνομα του μοναδικού ήρωα της ιστορίας. Είναι σα να καθίσαμε απλά σε έναν καφενέ της Ρώμης και πιάσαμε κουβέντα με έναν άγνωστο. Και κουβέντα στην κουβέντα, ο άγνωστος έπιασε να μας διηγείται την ιστορία του χαμένου του ποδηλάτου. 

Η διήγησή του παραπαίει μεταξύ χιούμορ και θυμού, θυμού και χιούμορ. Βασικά ακόμα και τις στιγμές που βγάζει την χολή της ψυχής του, το κάνει με μια ελαφριά επικάλυψη χιούμορ. Δεν κουράζει ούτε λεπτό. Δεν το βαριέσαι. Ο Μπαρτολίνι με την πένα του μας χαρίζει μια μαγευτική ξενάγηση στους λιθοστρωμένους δρόμους της Ρώμης και μας γνωρίζει φυσιογνωμίες, εικόνες και γεγονότα τόσο διαχρονικά που εντυπωσιάζουν.

Το βιβλίο για μένα ήταν ένα Α-ΡΙ-ΣΤΟΥ-ΡΓΗ-ΜΑ. Εννοείται ότι θα ψάχνω και την ταινία κι ελπίζω να καταφέρω να την βρω.

Il cielo è il limite!

Υγειαίνετε!

Διαβάστε περισσότερα ή αγοράστε το βιβλίο εδώ.