BOOK REVIEW: ΚΙΝΟΥΜΕΝΗ ΑΜΜΟΣ, ΤΗΣ MALIN PERSSON GIOLITO, ΑΠΟ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΙΟΠΤΡΑ

(Της Γιώτας Βασιλείου)

Τι να πει κανείς για το «Κινούμενη Άμμος», της M.P.Giolito; Σε ποια κατηγορία να το κατατάξει; Δεν ξέρω γιατί χαρακτηρίστηκε δικαστικό θρίλερ… Από την αρχή ως το τέλος του βιβλίου, γνωρίζει ο αναγνώστης τι έγινε και επίσης γνωρίζει το δράστη. Αυτό που δεν γνωρίζει, είναι οι συνθήκες και οι λόγοι για τους οποίους έγινε το έγκλημα. Αυτά τα πληροφορείται στην διάρκεια της ανάγνωσης. Όχι, δεν είναι δικαστικό και δεν είναι θρίλερ. Είναι μια αριστουργηματική ψυχογραφία ενός νέου παιδιού, το οποίο έχασε το δρόμο του και οδηγήθηκε σε πάρα πολύ σκοτεινά μονοπάτια.

Πράγματι, η ιστορία εκτυλίσσεται σε μια δικαστική αίθουσα, ωστόσο, αυτό στο οποίο εστιάζει η Giolito δεν είναι ο  τρόπος που χειρίζονται την υπόθεση συνήγορος και κατήγορος, οι μαρτυρίες, τα αποδεικτικά κι οι αντιπαραθέσεις, αλλά η ψυχοσύνθεσή της ηρωίδας μας, της Μάγια. Οι αναμνήσεις της, η οπτική γωνία από την οποία βλέπει τα γεγονότα, οι ενδόμυχες τύψεις της, η αγωνία της κτλ. Δεν υπήρξε ούτε μια στιγμή καθ’ όλη την ανάγνωση, που να υπέθεσα ότι μπορεί να υπάρξει κάποια ανατροπή στην ιστορία. Από την αρχή ήταν όλα ξεκάθαρα.

Η ιστορία έχει ως εξής: Η Μάγια είναι ένα κορίτσι, 18 μόλις ετών, γόνος μιας επιφανούς και εύπορης οικογένειας. Η ζωή της μέχρι τώρα ήταν «στρωμένη με ροδοπέταλα». Είχε τα πάντα και δεν της έλλειψε τίποτα. Ή μήπως κάτι της έλλειψε; Η ίδια νοιώθε ότι δεν είχε την προσοχή που της άξιζε από τους γονείς της. Ένοιωθε παραμελημένη. Λίγη. Το αίσθημα αυτό ριζωμένο βαθιά μέσα της, ήταν ίσως κι η αιτία, που όταν εμφανίστηκε στη ζωή της ο Σεμπάστιαν, αγκιστρώθηκε πάνω του, κάνοντάς τον επίκεντρο της ύπαρξής της ολόκληρης. Από την μεριά του ο Σεμπάστιαν, επίσης κατεστραμμένος ψυχικά, ορίζει ως κέντρο της ζωής του τη Μάγια. Μέσα από αυτή την αλληλεξάρτηση, βλέπουμε τα δυο παιδιά να προχωράνε σε ένα μονόδρομο που μόνο καταστροφικός μπορούσε να είναι για αυτά. Πράγματι, μιαν ωραία πρωία, Σεμπάστιαν και Μάγια, σαν άλλοι Μπόνι και Κλάιντ, εισέβαλαν στο σχολείο τους με όπλα και σκότωσαν έναν καθηγητή και τρεις συμμαθητές τους (μεταξύ αυτών και την κολλητή φίλη της Μάγια).

Στιγματισμένη με το κρίμα για τον άδικο χαμό των φίλων και του καθηγητή της και έχοντας να απαντήσει σε βαρύτατες κατηγορίες, όπως αυτής του φόνου εκ προμελέτης, η Μάγια στέκεται απέναντι στον εαυτό της και κάνει την αυτοκριτική της. Τι έκανε σωστά και τι όχι ή τι παρέλειψε να κάνει. Βλέπουμε την Μάγια σιγά-σιγά να συνειδητοποιεί τον αντίκτυπο που έχει η πράξη της, όχι μόνο στην δική της ζωή αλλά και στην ζωή των δικών της, ιδίως της μικρής της αδελφής, στην οποία έχει κι αδυναμία. Επίσης, ίσως για πρώτη φορά συνειδητοποιεί ότι οι σφαίρες του όπλου δεν σκότωσαν μόνο τους συμμαθητές της αλλά και τις οικογένειές τους.

Μέσα από τους μονολόγους της, η 18χρονη Μάγια δεν επιζητά την συγχώρεση, ούτε τον οίκτο κανενός. Δεν προσπαθεί να πείσει ότι δεν το έκανε. Αντίθετα, με το θράσος της εφηβείας στην οποία βρίσκεται, βροντοφωνάζει την ενοχή της. Κι όμως, μέσα από την διήγησή της, με ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα, καλείται ο αναγνώστης να αποφασίσει κατά πόσον είναι ένοχη και σε τι βαθμό, για το έγκλημα, η νέα αυτή κοπέλα. Κατά πόσον φταίει η ίδια που οδηγήθηκε σε αυτό το σημείο. 

Η «Κινούμενη άμμος» είναι ένα συγκλονιστικό βιβλίο. Μέσα από αυτό η Giolito επιλέγει να θίξει ένα πολύ ευαίσθητο θέμα για τη σουηδική κοινωνία, η οποία μαστίζεται από την κατάθλιψη και τους συχνούς θανάτους από επίθεση ή αυτοκτονία. Όμως, οι επιθέσεις σε σχολεία δεν είναι μόνο πρόβλημα της Σουηδίας. Δυστυχώς, είναι μια μάστιγα που χτυπάει όλες τις σύγχρονες κοινωνίες. Ας μη μακρηγορώ όμως. «Η κινούμενη άμμος» είναι ένα βιβλίο που πρέπει να διαβάσουμε όλοι. Ιδίως οι γονείς!

Καλές αναγνώσεις!

Διαβάστε περισσότερα ή αγοράστε το βιβλίο εδώ!