Ο ΦΟΝΟΣ ΤΗΣ ΑΝ ΕΪΒΕΡΙ, του HENRY CUTNER, εκδόσεις ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ, ΜΑΥΡΗ ΓΑΤΑ

(Της Γιώτας Βασιλείου)

Ο φόνος της Αν Έιβερι είναι η τελευταία από τις τέσσερις υποθέσεις της σειράς που έγραψε ο Χένρυ Κάτνερ τη δεκαετία του 1950, με γενικό τίτλο "Ιστορίες του κυρίου Γκρέι". Τα άλλα τρία είναι «Ο φόνος της Έλινορ Πόουπ», «Ο φόνος της ερωμένης» και «Ο φόνος της συζύγου», τα οποία κυκλοφορούν, επίσης, από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια (σειρά Μαύρη Γάτα). 

Ο νεαρός Έντι Γιούνταλ, παραβατικός χαρακτήρας από μικρός, συνελήφθη για τη δολοφονία της Αν Έιβερι. Όλα τα στοιχεία καταδεικνύουν αυτόν ως δολοφόνο. Ωστόσο, ο μοναδικός που φαίνεται να έχει διαφορετική άποψη είναι ο ψυχαναλυτής Μάικλ Γκρέι, ο οποίος, συχνά-πυκνά, συνεργάζεται με την αστυνομία, εκτελώντας χρέη αστυνομικού ντετέκτιβ. "Αναρωτιέμαι ποιο ήταν το κίνητρο της Αν Έϊβερι για να δολοφονηθεί." Αυτό είναι το ερώτημα που τον απασχολεί από τη στιγμή που ενημερώθηκε για την δολοφονία. Όχι το κίνητρο του δολοφόνου για να σκοτώσει αλλά το κίνητρο του θύματος για να δολοφονηθεί -μια σκέψη που προσωπικά τη θεωρώ εξαιρετικά ευφυή.

Όντας όμως αναρμόδιος ως προς την έρευνα, ο Γκρέι, το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να βοηθά στις έρευνές του, τον αστυνομο Χάρι Ζούκερ και να τον καθοδηγεί, βάσει της επιστήμης του. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι αν του δοθεί η ευκαιρία, δεν παρεκκλίνει από τις αρμοδιότητές του. Εδώ να σημειώσουμε ότι, ο ίδιος ο Κάτνερ, είχε αποκτήσει πτυχίο κλινικής ψυχολογίας, οπότε κατανοεί κανείς ότι ο Μάικλ Γκρέι αποτελεί το alter ego του ίδιου του συγγραφέα.

Όλες οι ιστορίες του Χένρυ Κάτνερ, αν και είναι παλαιάς κοπής, αποτελούν μια πολύ φρέσκια πνοή στο αστυνομικό μυθιστόρημα. Είναι μια διαφορετική κι άκρως ενδιαφέρουσα προοπτική του θέματος. Δεν διακρίνονται από βίαιες σκηνές, δεν παρουσιάζουν καν αιματηρές εικόνες. Αντίθετα μοιάζουν με γρίφο, με απλές και λογικές απαντήσεις, όπου ένα κι ένα κάνουν δύο κι όχι έντεκα. Οι ιστορίες του Κάτνερ έρχονται "να διυλίσουν τον κώνωπα". Περνάνε από το μικροσκόπιο κάθε πτυχή των ηρώων. Συναίσθημα, σκέψη, ανάμνηση, όνειρο, φόβο, αντίδραση. Τα πάντα έχουν σημασία και τα πάντα είναι ένα ακόμα κομμάτι τοποθετημένο στη σωστή θέση του παζλ. Ο ίδιος ο Γκρέι είναι ένας σύγχρονος profiler πους έρχεται από δεκαετίες πριν! 

Ομοίως, "Ο φόνος της Αν Έιβερι", είναι μια ιστορία που θυμίζει αγκινάρα. Πρέπει να αφαιρέσεις πολλά άχρηστα φύλλα για να φτάσεις στην ουσία της υπόθεσης. Έχει σταθερό ρυθμό εξέλιξης, χωρίς εξάρσεις και χωρίς κοιλιές. Η γλώσσα είναι μονοκόμματη, σχεδόν ξύλινη, κοινό χαρακτηριστικό των κειμένων εκείνης της περιόδου. Σαν ιστορία δεν έχει κάτι το ιδιαίτερο, ωστόσο, η αφήγηση από την πλευρά και με την οπτική ενός ψυχαναλυτή, είναι πολύ ενδιαφέρουσα και ιντριγκαδόρικη. 

Ολοκληρώνοντας θέλω να πω πως η ιστορία της δολοφονίας της Αν Έιβερ καθώς και οι υπόλοιπες ιστορίες του Κάτνερ, έρχονται στα ράφια μας σε ένα vintage περιτύλιγμα. Πορώδες χαρτί, σε παλ αποχρώσεις και μια εξαίρετη μακέτα που θυμίζει ταμπέλα σε κατάστημα των μέσων του προηγούμενου αιώνα. Το ανάγλυφο του τίτλου προσδίδει ένα πιο πολυτελές αποτέλεσμα στην όλη προσπάθεια. 

"Ο φόνος της Αν Έιβερι", είναι ένα αμιγώς νουάρ μυθιστόρημα, που σίγουρα θα αφήσει ανικανοποίητους τους λάτρεις των hardcore αστυνομικών, ωστόσο θα ενθουσιάσει τους νοσταλγούς τους παρελθόντος, τους λάτρεις της Αγκάθα Κρίστυ, του Άρθουρ Κόναν Ντόιλ και εν γένει, όποιους αρέσκονται στις easy going αστυνομικές ιστορίες, που εστιάζουν όχι στα στυγερά εγκλήματα αλλά στην παρατήρηση και την ανάλυση. Είναι ένα πολύ ευχάριστο μυθιστόρημα που διαβάζεται απνευστί.

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα ή να αγοράσετε το βιβλίο εδώ.

Περισσότερα για τη σειρά Μαύρη Γάτα των εκδόσεων Αλεξάνδρεια διαβάστε εδώ.

Διαβάστε την άποψη της Μαριάννας Φλέσσα για τον "Φόνο της Έλινορ Πόουπ" εδώ.