Book Review: SOLVE DEATH, της ΕΛΕΝΑΣ ΧΟΥΣΝΗ, από εκδόσεις ΚΥΦΑΝΤΑ

(Της Γιώτας Βασιλείου)

«Το τυράκι στη φάκα. Η δωρεάν χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Αυτό ήταν το μεγάλο τυράκι. Και η φάκα λειτούργησε τέλεια. Εθιστήκαμε με μεγάλη ευκολία στην ψηφιακή εικόνα. 

(Ακούγεται γνώριμο αυτό... Μου θυμίζει κάποιον… Ποιον; Τον εαυτό μου… ίσως; )

Πλέον είναι αδύνατον να σκεφτούμε τη ζωή μας χωρίς εφαρμογές. Χωρίς φίλτρα που μας κάνουν να δείχνουμε πιο όμορφοι. Χωρίς το κινητό μας για περισσότερο από μερικά λεπτά. Άρα έχουμε αποδεχτεί την καρδιά της θεωρίας της ανθρώπινης αναβάθμισης. Η εικόνα μας έχει γίνει το μείζον. Αυτή είναι η μεγάλη νίκη όσων υποστηρίζουν τον καλπασμό της επιστήμης.»

Ένας φόνος, μια αυτοκτονία, επιστήμονες, πολιτικοί, καρεκλοκένταυροι, δημοσιογράφοι και μια πραγματικότητα που δεν είναι καθόλου όπως φαίνεται. Στο νέο της βιβλίο η Έλενα καταπιάνεται με ένα θέμα φωτιά, ένα θέμα που συνδέει την ερευνητική δημοσιογραφία με τη μυθοπλασία. Θέλει πολύ μεγάλα κότσια για γράψεις για ένα θέμα το οποίο δε γνωρίζεις αλλά και να τεντώσεις το δάχτυλο σε έναν χώρο στον οποίο εσύ ο ίδιος κινείσαι. Η Έλενα Χουσνή αποδεικνύει για μια ακόμη φορά πως τα έχει τεράστια (τα... κότσια)! Κινούμενη στα λεπτά όρια του πολιτικού, επιστημονικού και του κοινωνικού θρίλερ μας προσφέρει μια νέα δυστοπία που αφορά έναν εφιάλτη που για κάποιους βρίσκεται στα σπάργανα ακόμη ενώ για κάποιους άλλους έχει ήδη μπει στα σπίτια μας και κρέμεται σα Δαμόκλειος Σπάθη πάνω από τα κεφάλια μας.

«Όταν συναινείς στην κατασκευή μιας ψεύτικης εικόνας του εαυτού σου, αποδέχεσαι και την ψεύτικη εικόνα του άλλου και άρα ότι οι σχέσεις είναι ρηχές. Μια απλή ανταλλαγή εξιδανικευμένων αντικατοπτρισμών».

Στην αρχή πίστεψα ότι έχουμε να κάνουμε με αμιγώς αστυνομικό μυθιστόρημα. Ε δε θα μπορούσα να πέσω περισσότερο έξω. Δυστοπικό είναι και μάλιστα θρίλερ με μπόλικες δόσεις τρόμου. Ένα τρόμο που απορρέει όχι από τα στυγερά εγκλήματα ενός serial killer, μα ούτε από φαντάσματα ή δολοφονικούς ιούς που αποδεκατίζουν την ανθρωπότητα. Τρόμο για ένα μέλλον που έχει ήδη φτάσει ερήμην μας (;), και φαντάζει απείρως ζοφερό κι ας κρύβεται πίσω από όμορφα, λαμπερά και σχεδόν πάντοτε, νεανικά προσωπεία.

«Ποιος ελέγχει σήμερα τους ιδιοκτήτες της πληροφορίας;»

Σπουδαίο το ερώτημα αλλά αναρωτιέμαι αν τελικά υπάρχει απάντηση και αν υπάρχει ποιος την ξέρει να μας την πει. Η έλευση της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι πια γεγονός και θεωρείται ίσως το μέγιστο τεχνολογικό επίτευγμα. Είναι όμως ένα επίτευγμα που πρέπει να είμαστε περήφανοι για αυτό ή κάτι για το οποίο πρέπει να ανησυχούμε αν όχι να τρομάζουμε; Η Έλενα Χουσνή με πρόζα που καλπάζει αβίαστα μας παρουσιάζει όλες τις οπτικές της τεχνολογικής αυτής εξέλιξης, μα και του φαινομένου του νεολουδισμού, της φιλοσοφίας που αντιτίθεται δηλαδή σε κάποιες μορφές της σύγχρονης τεχνολογίας. 

«Ο κανιβαλισμός ντύνεται με κοστούμια ευαισθησίας συχνά.»

Η νέα αυτή ιστορία της Έλενα δίνει τροφή για σκέψη. Απεικονίζει με τα πιο έντονα χρώματα την ανασφάλεια που προκαλεί η σύγχρονη τεχνολογία. Οι ήρωες που κινούνται στις σελίδες του Solve Death είναι άνθρωποι σκεπτόμενοι, με ανησυχίες, άνθρωποι που δια πυρός και σιδήρου προσπαθούν να βρουν τη Χρυσή Τομή ανάμεσα στην τεχνολογική επανάσταση και το πανανθρώπινο δικαίωμα στην Ελευθερία κάθε είδους. Το αν θα την βρουν όμως είναι ένα ερώτημα που θα το ανακαλύψετε διαβάζοντας το βιβλίο. 

«Το σύμβολο της δικής μας γενιάς και κυρίως της γενιάς πριν από εμάς ήταν η υψωμένη γροθιά. Σήμερα ξέρεις ποιο είναι; … Ο αντίχειρας. Ο υψωμένος αντίχειρας. Το like. Ο ναρκισσισμός στα καλύτερά του. Ο νέος Like-ισμός!»

Δεν είναι ένα εύκολο βιβλίο. Δεν είναι ένα βιβλίο που το διαβάζεις για να περάσεις καλά. Κανένα της Χουσνή δεν είναι αυτό που λέμε «διασκεδαστικό ανάγνωσμα», ωστόσο η δυσκολία του “Solve Death” δεν βρίσκεται μόνο στο θέμα του -που εξ’ ορισμού είναι συμπληγάδα- αλλά και στο ότι είναι γραμμένο με διαφορετική γλώσσα από αυτή που έχουμε συνηθίσει την Έλενα. Η φιλοσοφική διάθεση με την οποία έχει εμποτίσει το κείμενό της, το κάνει ίσως δύσπεπτο σε κάποιους, όμως δίνει όπως προείπα, τροφή για πολλή σκέψη. Η έρευνα που έχει πραγματοποιήσει είναι αναμφίβολα εκτενής και σε βάθος, δίνοντάς μας πληθώρα πληροφοριών για το θέμα.

Λογάριθμος. Λόγος και αριθμός. Γλώσσα και επιστήμη. Ορθός λόγος. Αιτιοκρατία. Οι αναρτήσεις της Αποστόλου. Από τον Αριστοτέλη  μέχρι τον Διαφωτισμό και τον Ρουσσώ. 
Αλγόριθμος. Άσχημη λέξη σκέφτηκε. Άλγος και αριθμός.

Μέσα στο βιβλίο συναντάμε κάποιες εξαιρετικές βιβλιογραφικές αναφορές. Κάθε μια από αυτές φυσικά αποτελεί ένα ακόμα καρφί στο σταυρό της λίστας των αδιάβαστων. Ήδη αγόρασα και διάβασα το «Θα φτύσω στους τάφους σας»! Επίσης η επανειλημμένη αναφορά στην εξαιρετική ταινία του Αντρέι Ταρκόφσκι, με έκανε να θέλω να την δω, με κριτική ματιά πλέον. Και θα το κάνω σε πρώτη ευκαιρία.

«Ένας ρομαντικός… Σε έναν κόσμο τεράτων. Τέλος της ιστορίας».

Αχ αυτές οι κοντές, κοφτές προτάσεις της… μια ανάσα που ο αέρας δε φτάνει ποτέ στο πνευμόνι. Ίσα που κατεβαίνει λίγο πιο χαμηλά στην αναπνευστική οδό, πριν τον εκπνεύσεις με θόρυβο και πας στην επόμενη. Τις λατρεύω και τις ζηλεύω.

«Μεταξύ ψευτών αλληλεγγύη.»

Είχα γράψει στην Έλενα κατά την επικοινωνία μας, πριν την κυκλοφορία του βιβλίου ότι το “Solve Death” θα έπρεπε κανονικά να είναι το πρώτο μέρος μιας τριλογίας. Ας την ονομάσουμε «Τριλογία του Αύριο». Αυτό πρώτα, μετά ο «Τέταρτος Τοίχος» και τελευταίο της σειράς η «Εποχή των Αναβαθμισμένων Ανθρώπων», το οποίο φυσικά δεν το έχει γράψει ακόμα, αλλά την προκαλώ, εδώ δημοσίως, να το γράψει! Εγώ πάντως θα το περιμένω!

«Κι ίσως τελικά η βαθύτερη επιθυμία σου να μην είναι η αθανασία. Ίσως να είναι η ανθρωπιά».

Μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας ή ερευνητική δημοσιογραφία; Μυθοπλασία ή οιωνός για ένα μέλλον που έχει ήδη φτάσει; Ότι και να είναι τσουρουφλίζει και θέλει γερά νεύρα για να το παρακολουθήσεις. Η Έλενα τα έχει. Εσείς;

Καλές αναγνώσεις!

Διαβάστε περισσότερα ή αγοράστε το βιβλίο εδώ.